O płycie
Pieśni nagrane na płycie pochodzą z moich zbiorów zgromadzonych podczas etnomuzykologicznych badań terenowych przeprowadzonych w latach 1988-1989 we wsiach Gromadka, Patoka i Modła (woj. dolnośląskie). Uzyskałam wówczas repertuar od respondentów: Marii Baranowskiej (ur. w 1932 r. w Szczawniku), Olgi Warcholig (ur. w 1931 r. w Nowej Wsi), Piotra Hojniaka (ur. w 1923 r. w Nowej Wsi) i Michała Oleśniewicza (ur. w 1926 r. w Bereście). Pozostałą część wyniosłam z rodzinnego domu, głównie od mamy Marii Tarasiewicz (ur. w 1930 r. w Mochnaczce Niżnej). Całość repertuaru jest jednolita stylistycznie i reprezentuje muzykę z zachodniej części Łemkowszczyzny.

Nasza propozycja odbiega od autentycznych prezentacji folkloru, jak i od stylistyki współczesnego nurtu folkowego. Nie jesteśmy artystami ludowymi, wprost przeciwnie, zajmujemy się zawodowo muzyką klasyczną i nasze poczynania i doświadczenia muzyczne są odmienne od konwencji związanej z tradycyjną kulturą muzyczną.

Naszym celem było przedstawienie pieśni łemkowskich z zachowaniem ich piękna, niepowtarzalnego klimatu, typowego dla tej muzyki tła harmonicznego i - co najważniejsze - wariantowej formuły. Gdy pytałam ludowych artystów czy są świadomi, że kolejne zwrotki w ich śpiwankach od odmienne od poprzednich, a gdy odpowiadali twierdząco - drążąc dalej, starałam się uzyskać od nich informację, dlaczego to robią, stale padała ta sama odpowiedź: żeby było kraszcze [żeby było piękniej]. Wierni ludowej tradycji, wykonaliśmy tę muzykę jako muzykę własną, muzykę naszych Rodziców, muzykę utraconej Łemkowszczyzny.

Bogumiła Tarasiewicz

Referencje
Przed dwudziestu laty wśród adeptów muzykologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu znalazła się Bogumiła Tarasiewicz (Bogusia). Zrazu trudno było się zorientować, że jest z pochodzenia Łemkinią, przedstawicielką grupy etnicznej, którą Polska Ludowa za aspiracje zachowania swojej tożsamości etnicznej, unickości i za niechęć do realnego socjalizmu bądź ekspulsowała do ZSRR, bądź wysiedliła z ojcowizn i rozproszyła po kraju. Na seminarium nie miałem wątpliwości, że nadarza się rzadka okazja, aby p. Bogusi zaproponować temat magisterskiej rozprawy, który - jako uczestniczka spotkań swoich ziomków żyjących w diasporze, a sama jako nosicielka ustnej tradycji pieśniowej - mogła wybornie przygotować na podstawie oryginalnych źródeł. Tak się też stało i pracę obroniła w 1990. Jest to naukowy przyczynek do należnego Łemkom współczucia, zadośćuczynienia i dokumentacji ich ludowej tradycji pieśniarskiej. Przed II wojną światową tą tradycją w granicach Polski zajmował się jeden z najwybitniejszych etnomuzykologów, Filaret Mychajłowicz Kołessa (Narodni pisni z hałyckoji Łemkiwszczyny, Lwów 1929).

Słuchając nagrań Bogumiły Tarasiewicz warto zwrócić uwagę, że jest w nich świadoma kontaminacja dwóch kręgów muzycznokulturowych: z jednej strony łemkowskiego autentyzmu i kompetencji wykonawczyni, z drugiej profesjonalnego przygotowania wokalistki i pianisty Juliana Tatarynowicza, który improwizując bezpretensjonalnie towarzyszy jej na fortepianie. Budzi to nadzieję, że szeroka gama gatunkowa zaprezentowanych śpiewów wejdzie w społeczny obieg.

Nagrany repertuar odzwierciedla niektóre aspekty kształtowania się urokliwej i bogatej kultury Rusnaków (Łemków) zasiedlających niegdyś Beskid Niski i zachodnią część Beskidu Sądeckiego. Bez trudu dostrzega się tu wschodniosłowiańskie, w szczególności ukraińskie intonacje i barwę solowego głosu, echa wołoskich migracji w melodyce, ślady węgierskich rytmów i polskie zapożyczenia, by do tego się ograniczyć.

Prof. dr hab. Jan Stęszewski

Przykładowy tekst
Pid obłaczkom jawir pochyleny

Pid obłaczkom jawir pochyleny,
sidyt na nym ptaszok premyleny.
Słuchaj myła, jak tot ptaszok śpiwat,
że z lubowy nycz dobre ne bywat,
że z lubowy (x2) nycz dobre ne bywat.

Cy ta lubow jest od Boha dana,
cy lem może diabłom pidszeptana?
Chocbys ne chtił, to musysz lubyty,
chocbys ne chtił, pro to masz terpity,
chocbys ne chtił (x2), pro to masz terpity.

Myła moja, ty pokuso jedna,
lubył ja tia ne ryk any ne dwa.
Cy mi dałas zila sia napyty?
Ne moż myła nyjak z tobom żyty,
ne moż myła (x2) nyjak z tobom żyty.

Mi Cyhanka dawno worożyła,
że nia zduryt diwka czornobrywa,
że ne budu wydił za niom świta,
aż promynut moi młady lita,
aż promynut (x2) moi młady lita.

Pid obłaczkom jawir zelenije,
posmot myła, jak toj witer wije.
Może wyrwe joho z koryniamy.
Myła moja, szto to bude z namy,
myła moja (x2), szto to bude z namy...

 

 

Pod obłoczkiem jawor pochylony, siedzi na nim przemiły ptaszek. Słuchaj miła, jak ten
ptaszek śpiewa: że nic dobrego nie wynika z miłości.
Czy ta miłość jest dana od Boga, czy może tylko przez diabła podszeptana? Choćbyś nie
chciał, to musisz kochać, choćbyś nie chciał, przez nią musisz cierpieć.
Miła moja, ty pokuso jedna, kochałem cię nie rok, nie dwa. Czy mi dałaś ziół się napić?
Nie można miła nijak z tobą żyć.
Dawno mi Cyganka wróżyła, że zgłupieję z powodu czarnobrewej dziewczyny, że nie będę
poza nią świata widział, aż przeminą moje młode lata.
Pod obłoczkiem jawor zielenieje, popatrz miła, jak ten wiatr wieje. Może wyrwie go
z korzeniami? Miła moja, co będzie z nami...
   
Wykonawcy
Bogumiła Tarasiewicz - mezzosopran

Jest absolwentką Akademii Muzycznej w Poznaniu w klasie śpiewu solowego prof. Ewy Werki i prof. Bożeny Karłowskiej oraz muzykologii na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu pod kierunkiem prof. dr hab. Jana Stęszewskiego (1990). W latach 1990 i 1991 uczestniczyła w kursach interpretacji muzyki dawnej w Centre de Musique Ancienne w Genewie.

Od roku 1990 jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Instytucie Wychowania Muzycznego WSP w Zielonej Górze, obecnie adiunktem w Instytucie Kultury i Sztuki Muzycznej Uniwersytetu Zielonogórskiego. W 1999 roku uzyskała kwalifikacje I stopnia (odpowiednik doktoratu naukowego) w dziedzinie wokalistyki w Akademii Muzycznej we Wrocławiu.

Prowadzi ożywioną działalność koncertową. Występowała w b.ZSRR, Niemczech, Francji, Szwajcarii, Włoszech, Watykanie, na Litwie, w Czechach i Austrii. Posiada nagrania radiowe, telewizyjne i płytowe. Jako solistka współpracuje także z chórami macierzystego Instytutu. Ponadto od 1998 roku jest solistką i kierownikiem artystycznym zespołu kameralnego Quodlibet Orchestra.

Jako muzykolog zajmuje się badaniem kultury muzycznej Łemków. Brała udział w trzech kolejnych Międzynarodowych Sympozjach Muzykologicznych "Muzyka Kresów" ( w latach 1992-94). Jest autorką artykułów z tej dziedziny: Tradycja a współczesność obrzędowości łemkowskiej w diasporze, w: Dziedzictwo europejskie a polska kultura muzyczna w dobie przemian, red. A.Czekanowska, Musica Iagiellonica, Kraków 1995; Praktyka wykonawcza łemkowskiej wokalnej muzyki ludowej, w: Z zagadnień poznawczych, kulturowych i dydaktycznych muzyki, t.2, red. I.Marciniak, Zielona Góra 1996.

Jest autorką podręcznika akademickiego do nauki emisji głosu pt.: Mówię i śpiewam świadomie (Kraków 2003).


Julian Tatarynowicz - fortepian


Absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. im. M.Karłowicza w Zielonej Górze, Studium Organistowskiego w Świebodzinie i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze na kierunku wychowanie muzyczne.

Już w trakcie studiów rozpoczął działalność artystyczną. W latach 1996 - 1997 uczestniczył jako akompaniator w koncertach Chóru Akademickiego WSP w Austrii, Niemczech, Czechach i na Litwie. Brał też udział w koncertach Niemiecko-Polskiej Orkiestry Młodzieżowej w kraju oraz w Niemczech i Szwajcarii. Z orkiestrą tą w 1994 r. dokonał nagrania albumu kasetowego z muzyką baroku realizując basso continuo na klawesynie i organach.

Od 1998 roku jest stałym akompaniatorem Chóru Towarzystwa Śpiewaczego "Cantemus Domino", z którym koncertuje w Polsce, Niemczech i Holandii. W latach 1999-2000 wraz z chórem uczestniczył w nagraniach audycji telewizyjnych poświęconyc pieśniom adwentowym i kolędom. W 2000 r. akompaniował także gościnnie niemiecko-holenderskiemu chórowi "Kammerchor Niedergrafschaft Uelsen".

Od 2002 roku jest kierownikiem artystycznym Zespołu Wokalnego"Wiolinki" działającego przy Publicznej Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Zaborze.

 

Demo -MP3
1. Pid obłaczkom jawir pochyleny
2. Zahrajte mi huszli
3. Oj, wersze mij, wersze
4. W zelenym haju
5. Pokotyłsia horoszok po polu
6. W temnu nyczku w uboczy
7. Oj, pid hajem, hajem, hajem zeleneńkim
8. Tomu kosa dobre kosyt
9. Czerwena róża trojaka
10.Tecze woda kołomutna
11.Jak jem iszoł z lubowania
12.Popid hajom Fesia telatka pasała
13.Tam u poli try kiernyczeńky
14.Powedu konyka na zelenu łuczku
15.Horyła lypka, horyła
16.Kied mi pryszła karta
17.Tecze ryczka newelyczka
18.Tam pid hajem, tam pid łuhom
19.Kied jem iszoł prez tot lis
20.Mam ja krasnu zahradoczku
21.Oj, u poli nywka
22.W nedilu raz palunku pyju
23.Tam za sełom drażka wysypana
24.Ne budu sia żenyty
25.Tycha woda
3:29
2:12
5:17
3:44
4:15
4:41
1:37
4:53
3:00
2:02
1:40
2:52
2:38
3:47
2:11
3:03
2:18
4:17
4:11
1:48
3:18
2:16
2:24
3:55
1:49
 
Wszelkie prawa zatrzeżone LBK © 2005